Azərbaycanın Avropa İttifaqı, həmçinin quruma üzv dövlətlərlə əlaqələri yüksələn xətlə inkişaf edir. Bunun bariz nümunəsi qarşılıqlı səfərlər, səfərlər çərçivəsində əlaqələrin inkişafında hüquqi baza olan sənədlərin imzalanmasıdır. Mayın 8-də   Bolqarıstan Prezidenti Rumen Radevin ölkəmizə rəsmi səfəri bu məqamlara işıq saldı. Qeyd edək ki, Azərbaycan-Bolqarıstan münasibətləri Prezident İlham Əliyevin 2015-ci ildə Sofiyaya rəsmi səfəri zamanı Strateji tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyannamənin imzalanması ilə keyfiyyətcə daha yüksək mərhələyə yüksəlib.
     Prezidentlərin təkbətək və geniş tərkibdə görüşlərində, mətbuata bəyanatlarında Azərbaycan-Bolqarıstan münasibətlərinin inkişafını şərtləndirən amillər, imzalanan sənədlərin fonunda qarşıdakı dövrdə atılacaq addımlar geniş müzakirə edildi. Səfərin ümumi mahiyyətini və nəticələrini açıqlayan birgə bəyanatda mühüm məqamlar diqqətə çatdırıldı. “Təbii ki, bu gün Bolqarıstan-Azərbaycan əlaqələrinin geniş spektri müzakirə edilmişdir və gələcək addımlarımız haqqında fikir mübadiləsi aparılmışdır” söyləyən dövlət başçısı İlham Əliyev qeyd etdi ki, son vaxtlar ticarət dövriyyəsi bir neçə dəfə artıb.  Bunun əsas səbəbi təbii ki, enerji sektorundakı əməkdaşlıqdır. Bu əməkdaşlığın bugünkü səviyyəsi və perspektivləri də çox müsbətdir. Təkcə onu demək kifayətdir ki, təbii qaz təchizatı sahəsində ildən-ilə Azərbaycan qazının Bolqarıstana ixracı artmaqdadır. Keçən il 1 milyard 250 milyon kubmetr Azərbaycan qazı Bolqarıstan bazarına nəql edilmişdir.  2022-ci ildə isə  bu rəqəm cəmi 600 milyon kubmetr idi.  Hesablamalara görə,  bu ilin sonuna qədər 1,5 milyard kubmetr Azərbaycan qazı Bolqarıstana ixrac ediləcək. Bu da Bolqarıstanın qaz istehlakının təqribən 50 faizini təşkil edir.  Azərbaycan Avropa Komissiyasının vurğuladığı kimi, bu gün  Panavropa qaz təchizatçısı kimi fəaliyyətini Avropa məkanında genişləndirir və enerji təhlükəsizliyi məsələlərinin həlli üçün öz dəstəyini əsirgəmir.
      Cənab İlham Əliyev bu məqamı da xüsusi bildirdi ki, Bolqarıstan, eyni zamanda, qaz nəqli istiqamətində önəmli tranzit ölkəyə çevrilib. Hazırda Azərbaycan qazı Bolqarıstan ərazisindən digər qonşu ölkələrə ixrac edilir və gələcəkdə bu ölkələrin sayı daha da artacaq: “Yəni, bu, əməkdaşlığımızın konkret nəticələridir, çox güclü ikitərəfli əlaqələrimizin məntiqi nəticəsidir. Çünki bizim əməkdaşlığımız gərək konkret nəticələrlə sonuclansın. Yəni, əməkdaşlığın əsas məqsədi daha yaxşı nəticələri əldə etməkdir və biz həm ticarət dövriyyəsinin artımında, eyni zamanda, energetika sahəsindəki əməkdaşlıqda bunu görürük.”
     Günümüzün reallıqlarından biri də budur ki, Azərbaycan tərəfdaş ölkələrlə, o cümlədən Bolqarıstanla “yaşıl enerji kabeli” layihəsi istiqamətdə çox fəal iş aparır. Bir neçə aydan sonra hazır olacaq texniki-iqtisadi əsaslandırma işlərin başlanması üçün gözəl zəmin olacaq. Azərbaycan Avropa məkanı üçün təkcə neft-qaz  deyil, eyni zamanda, yaşıl enerji təchizatçısı kimi özünü göstərəcək. Potensial kifayət qədər genişdir.
     Qeyd edək ki, dövlət başçısı İlham Əliyevin  mayın 7-də ölkəmizdə səfərdə olan Slovakiya Respublikasının Baş naziri Robert Fitson ilə keçirdiyi təkbətək və geniş tərkibdə görüşlərdə,   mətbuata birgə  bəyanatlarında da bu kimi məsələlərə xüsusi diqqət göstərildi. Səfərin  Slovakiya-Azərbaycan əlaqələrinin tarixində əlamətdar gün olduğunu vurğulayan cənab İlham Əliyev bildirdi ki, Slovakiya-Azərbaycan əlaqələrində yeni səhifə açılır. Səfər çərçivəsində strateji tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyannamə imzalanmışdır. Bu, çox ciddi siyasi və əlaqələrimizi ən yüksək səviyyəyə qaldıran sənəddir. Strateji tərəfdaşlıq Bəyannaməsində əks olunan maddələr  niyyətimizi əks etdirir, eyni zamanda, gələcək əməkdaşlığın perspektivlərini də müəyyən edir.  Mətbuata bəyanatında Azərbaycanın dünyanın enerji  təhlükəsizliyinin təminatında roluna diqqəti yönəldən dövlətimizin başçısı qeyd etdi ki,   Azərbaycan hazırda 8 ölkəyə öz təbii qazını ixrac edir və ola bilsin ki, 9-cu ölkə Slovakiya olacaq. Keçən ilin aprel ayında “Həmrəylik Halqası” adlanan sənəd imzalanmışdır və Azərbaycan qazını Slovakiya bazarına da nəql etmək üçün yaxşı imkanlar yaradılmışdır. Avropa İttifaqı ilə Azərbaycan arasında qaz və enerji sahəsində imzalanmış strateji tərəfdaşlıq Bəyannaməsi icra edilir. Azərbaycan öz təbii qazını Avropa məkanına etibarlı yollarla nəql edir. Avropaya təchizat 2021-ci ildəki 8 milyard kubmetrdən bu il 12 milyard kubmetrə qədər qalxacaq. Bu da Azərbaycanın ümumi qaz ixracının 50 faizini təşkil edir. 2027-ci ilin sonuna qədər təkcə Avropa İttifaqı məkanına 20 milyard kubmetr qazın nəql edilməsi məsələsi gündəlikdədir.
     Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə etibarlı tərəfdaş kimi mövqeyinin möhkəmlənməsi ikitərəfli və beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində əlaqələrinin inkişafında özünün aydın ifadəsini tapır. Bu uğura yol açan təbii ki, ölkəmizin əlaqələrin  inkişafında əsas faktor olan etimad mühitini qoruması, qarşılıqlı hörmət və maraqlar prinsipini yüksək səviyyədə təmin etməsidir.

 Anar Nəbiyev
YAP Qazax rayon təşkilatının sədri