12:33 / 06-06-2025
"Unikal" 15 yaşını qeyd edir
Yarım milyard avro qiyməti olan Eyfel qülləsi – Hitler onu partlatmaq əmri verib, general icra etməyib

        Sözsüz ki, Fransaya səfər etməyi planlaşdıranlar ilk növbədə Parisdə yerləşən Eyfel qülləsini göz önünə gətirirlər.
Eyfel qülləsi dünyada turistlər tərəfindən ən çox ziyarət olunan yer sayılır, həmçinin bu qüllənin qarşısında çəkilən şəkillərin sayı da rekord həddədir.
      Dünyanın marağını özünə cəlb edən Eyfel qülləsinin sirri nədədir?  Bu qüllə haqqında nələri bilirik?
     Eyfel qülləsi haqqında ən maraqlı faktları təqdim edirik:
1. Eyfel qülləsi bu möhtəşəm tikilinin müəllifi Qustavo Eyfelin adını daşıyır.
2. Eyfel əvvəlcə öz layihəsini İspaniya hökumətinə təklif edib, qüllənin Barselonada inşa edilməsini yerli qurumlarla müzakirə edib.  İspaniya       hakimiyyəti qüllənin uğursuz layihə olduğunu bildirərək, Eyfelin təklifini rədd edib.
3. Eyfel qülləsinin inşasına iki il vaxt sərf edilib. 1889-cu ildə Böyük Fransa inqilabının 100 illiyində qüllə hazır olub.
4. Qüllənin tikintisində 300 işçi çalışıb.
5. 1889-1930 illərdə Eyfel qülləsi planetin ən hündür tikilisi sayılıb.
6. Fransa hökuməti ilə Qustavo Eyfel arasında bağlanan müqavilədə qüllənin 20 ildən sonra sökülməsi nəzərdə tutulub. Ancaq 6 ay ərzində    2  milyon insanın qülləni ziyarət etməsi faktı müqavilənin bu bəndinin üstündən xətt çəkib.
7. Cəmisi 3 il ərzində turistlərin qüllənin ziyarətnə sərf etdikləri pul qüllənin inşasına sərf olunmuş vəsaitə bərabər olub.
8. Eyfel qülləsinin müqaviləyə görə 20 il Parisdə ucalması Fransa ziyalılarının narazılığına səbəb olub. 
    300 nəfər tanınmış ədəbiyyat və incəsənət xadimi, o cümlədən məşhur yazıçı Gi de Moppasan hökumət rəhbərlərinə bu tikilinin Paris            arxitekturasına yamaq olduğunu bildirərək, etiraz məktubu ünvanlayıb. 
     Moppasan hər gün Eyfel qülləsini birinci mərtəbəsində yerləşən restoranda nahar edib. Yazıçıdan qüllədən xoşu gəlmədiyi halda, niyə          məhz orada nahar etdiyini soruşanda, cavabı maraqlı olub: “Bura yeganə yerdir ki, buradan Eyfel qülləsi görünmür”.
9. Qüllənin hündürlüyü 300 metr olduğundan Qustavo Eyfel əvvəlcə onu “300 metrlik qüllə” adlandırıb. 2010-cu ildə isə qüllənin             ü       hündürlüyü quraşdırılmış antenalar sayəsində 324 metrə çatıb.
10. Qüllə 18038 detaldan ibarətdir. Onun tikintisində xammal kimi əsasən paslanmayan poladdan istifadə olunub.
11. Eyfel qülləsinin rənglənməsi üçün 57 ton boyadan istifadə olunur. Hər 7 ildən bir qüllə rənglənir.
12. Bu günə qədər Eyfel qülləsini 250 milyon nəfər ziyarət edib.
13. Muzeyi ziyarət etmək üçün satılan biletlərə hər gün 2 ton kağız sərf olunur.
14. Mövcudluğu dövründə 398 nəfər özünü qüllədən ataraq intihar edib. Sonralar belə hadisələrin təkrar olunmaması üçün qüllənin açıq           hissələrinə xüsusi maneələr quraşdırılıb.
15. Fransa hakimiyyəti Eyfel qülləsini 435 milyon avro qiymətində dəyərləndirir.
16. Eyfel qülləsində liftlərlə yanaşı, pillələr də var. Qüllənin ən yuxarı hissəsinə çatmaq üçün 1710 pillə qalxmaq lazımdır.
17. 1940-cı ildə Fransa alman faşistləri tərəfindən işğal olunanda və +itler Fransaya səfər edəndə, qüllənin liftləri baxımsızlıqdan işləməyib.        Buna görə də fürer qülləni arzuladığı kimi ziyarət edə bilməyib. 
     1944-cü ildə isə Fransa alman işğalından azad olmaq ərəfəsində olanda +itler general Ditrix Xoltsisə Eyfel qülləsinin partladılması ilə           bağlı əmr verib. General bu əmri icra etməyib.
18. Güclü külək əsəndə Eyfel qülləsinin ən yuxarı hissəsi 10-15 santimetr aralığında tərpənir.
19. Gözəlliyinə görə, bir çox fransızlar Eyfel qülləsini “Dəmir ledi” də adlandırırlar.
20. Eyfel qülləsinin birinci və ikinci platformalarında restoranlar yerləşir. Birinci platformada olan restoran yerdən 95 metr hündürlükdədir və       pəncərələri Sena çayına açılır. İkinci platformada yerləşən restoran isə “Jül Vern” adlanır. Bu restoranda nahar etmək üçün sifarəşlər bir           neçə gün əvvəldən verilməlidir.
21. 1920-ci ildə Eyfel qülləsi “satılıb”. Belə ki, milliyətcə alman olan Paris sakini Viktor Lüstik qülləni dəmir alqı-satqısı ilə məşğul olan   f    i          firmanın rəhbərinə təklif edib. 
       Pulun bir qismini aldıqdan sonra Lüstik aradan çıxıb. Eyfel qülləsinin “alqı-satqısı” ilə bağlı bu cür hadisələr bir neçə dəfə baş verib.
22. Eyfel qülləsinin aşağı platformasında 72 ad həkk olunub. Bu Fransanın tanınmış riyaziyyatçılarının, fiziklərin, astronomların,    
       mühəndislərin,   alimlərin adlarıdır. 
Fransız xanımları adətən bu guşəni ziyarət etmirlər. Çünki tanınmışların siyahısında bir nəfər də olsun qadın yoxdur.
23. Qüllənin yuxarı hissəsində Qustavo Eyfelin mənzili var. Vaxtilə o, bu mənzildə tanınmış fransızlarla görüşlər kçirib.
24. Eyfel qülləsi ilin bütün fəsillərində turistləri qəbul edir. Qüllənin aşağı platformalarını gəzmək üçün biletlərin qiyməti 16 avro, yuxarı               hissəyə qalxmaq üçün isə 25 avrodur. 
     Platformalarda turistlərə xidmət edən kafelərdə bir stəkan meyvə şirəsi və bir kiçik pitsa dilimi almaq üçün ən azı 7-10 avro xərcləmək       lazımdır.
25. Fransa paytaxtının simvolu sayılan Eyfel qülləsi dünya arxitekturasının şedevr əsərlərindən biri kimi qəbul olunur.






Zakir Osmanov


Tarix: Вчера, 11:34 Oxunub: 46


Bölməyə aid digər xəbərlər
13-02-2021, 12:10 Oqtay Əsədov həbs edilir?