Ermənilər zaman-zaman havadarlarının dəstəyinə arxalanaraq azərbaycanlılara, türklərə qarşı soyqırımı və deportasuya siyasəti həyata keçirib. Bu, tarixdir. Onu inkar etmək, saxtalaşdırmaq qeyri-mümkündür. Çünki danışan faktlar, onların fonunda statistik rəqəmlərdir.
Tarixə və statistik rəqəmlərə nəzər salaq. 1918-ci ilin mart-aprel aylarında dinc Azərbaycan əhalisi kütləvi surətdə qətlə yetirilmişdir. Bakı şəhərində, habelə Bakı quberniyasına daxil olan digər şəhər və qəzalarda on minlərlə dinc sakin etnik və dini mənsubiyyətinə görə qətlə yetirilmiş, insanlar işgəncələrə məruz qalmış, onlara qəsdən fiziki qüsurlar yetirlimişdir. Yaşayış məntəqələri dağıdılmış, mədəniyyət abidələri, məscid və qəbiristanlıqlar yerlə-yeksan edilmişdir. Sonrakı dövrlərdə daha da azğınlaşan erməni millətçiləri qeyri-insani əməllərini davam etdirib, Qarabağ, Zəngəzur, Naxçıvan, Şirvan, İrəvan və digər bölgələrdə kütləvi qətllər, talanlar və etnik təmizləmələr həyata keçiriblər. 1918-ci ilin 30 mart - 3 aprel tarixlərində Bakı şəhərində, eləcə də Qarabağ, Naxçıvan, Şamaxı, Quba, Xaçmaz, Lənkəran, Salyan, Zəngəzur və digər ərazilərdə Bakı Soveti qoşunları və daşnak erməni silahlı dəstələri 30 mindən çox azərbaycanlını qətlə yetirmiş, 10 minlərlə insanı öz torpaqlarından qovmuşlar.
Göründüyü kimi, soyqırımın miqyası olduqca böyükdür. Bunu ört-basdır etmək nə dərəcədə realdır? Ulu öndər Heydər Əliyevin 26 mart 1996-cı il tarixli Fərmanı ilə 31 Mart tarixinin Azərbaycanlılarının Soyqırımı Günü elan edilməsi yaşadığımız hər bir facənin əsaslı şəkildə dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında öz sözünü deyir. Hər il bu mühüm hadisənin qeyd edilməsi Azərbaycan həqiqətlərinin təbliği, erməni vəhşiliklərinin ifşası yönümündə atılan addımların təqdimatı olur.
    Ümummilli Liderin siyasi kursunu bütün sahələrdə uğurla davam etdirən Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2018-ci ilin ölkəmizdə “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti İli” elan edilməsi, eyni zamanda, “1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımının 100 illiyi haqqında” Sərəncamı da çoxəsrlik tariximizin hər bir səhifəsinin vərəqlənməsində, o cümlədən 1918-ci ilin mart hadisələrinin bir daha beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılmasında əhəmiyyətli rol oynadı.  Ötən 20 ilə yaxın dövr ərzində aparılmış araşdırmalar sayəsində çoxlu sayda yeni faktlar və sənədlər toplanıb, Quba şəhərində kütləvi məzarlıq aşkar olunub. Üzə çıxmış tarixi faktlar 1918-ci ilin mart - aprel aylarında və sonrakı dövrlərdə erməni millətçilərinin həyata keçirdikləri qanlı aksiyaların coğrafiyasının daha geniş və faciə qurbanlarının sayının qat-qat çox olduğunu sübut edib.
     Ümummilli lider Heydər Əliyev 1993-cü ildə xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıdışından sonra ziyalılarla görüşündə “Tarix heç nəyi silmir” söyləyərək tarixi  araşdırmaların daha da genişləndirilməsini, tariximizi özündə əks etdirən kitabların müxtəlif dillərdə çap olunub dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasını ən vacib məsələ kimi önə çəkmişdir. Ulu Öndərin bu çağırışının davamı olaraq Prezident İlham Əliyev 2015-ci ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının 70 illiyinə həsr olunmuş illik ümumi yığıncağındakı çıxışında Azərbaycanın çox zəngin tarixə malik olduğunu önə çəkərək bildirdi ki, biz öz tariximizi, reallıqlarımızı dünya miqyasında daha da dolğun təqdim etməliyik: “Nəyə görə? İlk növbədə, bizi tanısınlar, görsünlər ki, nə qədər zəngin tariximiz var. Digər tərəfdən, bizə qarşı təxribatlar aparılır. Yəni, Azərbaycan tarixini ermənilər təhrif etməyə çalışırlar və diaspor imkanlarından istifadə edərək, bəzi hallarda buna nail olurlar. “Erməni alimləri” xüsusilə regionun, Cənubi Qafqazın tarixi ilə bağlı yalan, uydurma əsasında kitablar nəşr edirlər, təqdimatlar keçirirlər. Əlbəttə ki, bizim tariximiz bizim böyük sərvətimizdir.”
Əbəs yerə deyilmir ki, tarixinə sahib çıxan xalq məğlubedilməzdir. 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsində tarixi Zəfərimiz xalqımızın yenilməzliyini, məğrurluğunu, daim ədalətin və beynəlxalq hüququn yanında olduğunu təsdiqlədi. Ermənilər və onlara illərdir havadarlıq edib törətdikləri faciələrin miqyasını genişləndirmələrinə dəstək göstərən dövlətlər bir daha bu reallığın şahidi oldular ki, yalan təbliğatın həqiqət üzərində qələbəsi mümkünsüzdür.

 Anar Nəbiyev
YAP Qazax rayon təşkilatının sədri