Allahın gələcəyi bilməsi, hadisələrin nəticəsini görməsi bütün işləri onun təşkil və təqdir etməsi mənasında deyil. Adəm və Həvvanın Cənnətdən çıxmasını Allah əvvəlcədən bilirdi, İblisin yolunu azacağını da bilirdi, ancaq bunun ssenarisini o yazmamışdı, o təqdir etməmişdi. Baş verəcək ssenarinin aqibətini bilməsi onu təşkil etmək anlamına gəlməməlidir. Cənnətdə yeməkləri ifraz etmək, nəcisə çevirmək, bövl etmək yoxdur. Fəqət Allah Adəm və Həvvanı yaradarkən onlara bağırsaq, qidanı dışqıya çevirib bayıra çıxarmaq orqanları da yaratmışdı. Demək Allah onların daimi Cənnətdə qalmayacaqlarını bilirdi. Əgər bu orqanları yaratmasaydı, onları Yerə endirərkən yenidən orqan yaratmalı olardı ki, bu da Allahın qüdrət və hikmətinə zidd olardı. 

Bir sözlə: Allah xəlq edib yol göstərib, xətalı şeyləri də anlatdı. İblisin təhlükəsini də elan etdi. Ancaq Adəm və Həvva günah etdi, sonra da peşman olub tövbə etdilər. Quranda Allah təala insanın nankor olmasından bəhs edir. Yəni, zəhmətsiz verilmiş Cənnətin qədrini bilmədilər, Allah da yerə endirib dedi ki, madam qədrini bilmədiniz, indi gedib öz zəhmətinizlə qazanın bu Cənnəti.

Bəziləri həmin Cənnətin başqa cənnət olmasını iddia edirlər. Bir qism də Axirətdə insanların gedəcəyi Cənnət - Cəhənnəmin hələ xəlq edilmədiyini iddia edir. Ancaq Quranda Adəmin "endirilməsi"ndən söhbət gedir. Əgər o cənnət yerdə olsa idi endirilmək yox, başqa ifadə işlənərdi. Həmçinin digər nüanslar təsdiq edir ki, Cənnət və Cəhənnəm vardır və Adəm - Həvva da həmin cənnətdə məskun olublar. Lakin 8 cənnətin hansında olmasını müzakirə etmək olar. O cənnətlərin hərəsinin özünəməxsus xüsusiyyətləri, qaydaları, nizamı vardır.

Allah yazıb təqdir etmiş olsaydı ki, İblis azsın, sonra da Adəmi azdırsın, onlar da günah etsin, Cənnətdən çıxsın, onda onları günahlandırmağın, cəzalandırmağın zülm olduğunu qəbul etməliyik ki, bu da Allahın ədalətinə ziddir. Demək İblis də ixtiyar sahibi olub, Adəm də. Özləri öz əməllərinə cavab verəcəklər. Allah isə olayları, olacaqları qabaqcadan bilir.

İnsan taleyi su üzərində yazılmış yazı kimidir. Su axdıqca silinir, yenidən yazılır. Əkin sahəsini suvaran adam düşünək: çaydan suyu açıb, su gəlir... Suyu verən, onu gətirən Allahdır. Əgər insan onu başlı-başına buraxsa sahənin yarısını yuyub aparacaq, başqa yerləri də korlayacaq. Yaxud da adam özü arx açaraq suyu istədiyi istiqamətə, istədiyi ağacın dibinə aparacaq, suvaracaq. Bu isə insanın öz xidmətidir, Allah suvarmır, insan suvarır. Əgər sel aparsa idi də Allah etmirdi, bəndə özü səbəbkar idi. İnsan taleyi də belədir. Allah insana sadəcə əməlləri icra etmək gücü verib, əməlləri yox. Verdiyi gücü də seçim edərək yaxşı işlər görməsi üçün verib.